-
جلسه هیئت تحریریه مجله «فرم و نقد» - 6 شهریور 1397
جمعه 9 شهریور 1397 10:50
-
هنر داستان
جمعه 9 شهریور 1397 09:46
اشا ره: این مطلب برای شماره 4 مجله «فرم و نقد» ترجمه شده است. هنر داستان والتر بزنت ترجمه: سیّد جواد یوسف‌بیک – شکیبا سام امروز قصد دارم اعلام کنم که داستان یکی از انواع هنرهای زیباست. اما برای انجام این کار، و قبل از انجام آن، ابتدا باید گزاره‌های معینی را مطرح نمایم.گزاره هایی که جدید نیستند. احتمالاً بحث‌برانگیز هم...
-
عصر مباحثه
جمعه 9 شهریور 1397 09:35
اشا ره: این مطلب برای شماره 4 مجله «فرم و نقد» ، به‌عنوان مقدمه‌ای بر سلسله مباحثات ادبی تحت عنوان «هنر داستان» نوشته شده است. عصر مباحثه حیات هنر به مباحثه بسته است، به تجربه، به کنجکاوی، به تلاش‌های متنوع، به تبادل نظر و تضارب آرا. (هنری جیمز – «هنر داستان») 25 آوریل 1884، والتر بِزِنت، رمان‌نویس و باستان‌شناس معروف...
-
نابغه خردسال - توماس مان - 1903
جمعه 9 شهریور 1397 09:29
اشا ره: این نقد برای شماره 4 مجله «فرم و نقد» نوشته شده است. کیمیاگر چندین سال پیش، وقتی هنوز خیلی از آثار بزرگان ادبیات را نخوانده بودم، از استاد صاحب‌نظری دربارة توماس مان پرسیدم. او بلافاصله گفت: «خیلی نویسنده است.» جملة پرانرژی، پرمعنی و جالبی بود. به همین دلیل هم تا سالها گوشة ذهنم ماند؛ تا وقتی که برای نخستین...
-
باغ لذت - آلفرد هیچکاک - 1925
جمعه 9 شهریور 1397 09:24
اشا ره: این نقد برای شماره 4 مجله «فرم و نقد» نوشته شده است. دروازه ورود نخستین فیلم آلفرد هیچکاک، «باغ لذت»، علی‌رغم نظر خودش، اثری است بسیار قابل اعتنا. حالا که دوباره این فیلم را تماشا می‌کنیم، درمیابیم که از همین اولین اثرِ تصویری، مشخصاً با کارگردانی طرف هستیم که مدیوم اندیشه و بیانش اساساً سینماست. «باغ لذت»...
-
از بودن و نوشتن (4)
جمعه 9 شهریور 1397 07:57
اشا ره: این مطلب برای شماره 4 مجله «فرم و نقد» ترجمه شده است. از بودن و نوشتن (4) استیون کینگ ترجمه: سیّد جواد یوسف‌بیک از نگاه من، هر داستان و رمانی از سه بخش تشکیل می‌شود: «روایت»، که داستان را از نقطه A به B و نهایتاً به Z حرکت می‌دهد؛ «توصیف»، که واقعیتی ملموس و محسوس را برای خواننده خلق می‌کند؛ و «دیالوگ»، که به...
-
زمین سوخته - احمد محمود - 1360
چهارشنبه 9 خرداد 1397 09:16
اشا ره: این نقد برای شماره 3 مجله «فرم و نقد» نوشته شده است. زایش زندگی از موطن مرگ «زمین سوخته» شبیه هیچ رمانی نیست. درباره جنگ تحمیلی و دفاع ملّی ماست، اما ابداً شباهتی به کتاب‌های "دفاع مقدسی" ندارد. پایش روی زمین محکم است و به هپروت نمی‌رود. دفاع برایش مقدس است، اما این تقدس را پیش‌فرض نمی‌گیرد. معنویات...
-
به‌وقت شام - ابراهیم حاتمی‌کیا - 1396
چهارشنبه 9 خرداد 1397 09:11
اشا ره: این نقد برای شماره 3 مجله «فرم و نقد» نوشته شده است. مسأله حجاب حجاب بر نظر توست ور نه از سر صدق... که نطق و حرف و معانی حجاب انظارست - قاآنی چراغ‌ها خاموش می‌شوند. سکوت، سالن را فرا می‌گیرد. تصویر بر پرده عریض نمایان می‌شود. «یا لطیف». عبارتی که تمام آثار حاتمی‌کیا با آن آغاز می‌شود، اما اینجا، در این فیلم...
-
داستان مدرن
چهارشنبه 9 خرداد 1397 09:08
اشا ره: این مطلب برای شماره 3 مجله «فرم و نقد» ترجمه شده است. داستان مدرن ویرجینیا ولف ترجمه: سیّد جواد یوسف‌بیک – شکیبا سام در انجام هر پژوهشی پیرامون داستان مدرن، حتی در شخصی‌ترین و سطحی‌ترین آنها، دشوار می‌توان نپذیرفت که هنر مدرن به نحوی نسبت به هنر کلاسیک پیشرفت کرده است. با عنایت به مَلات‌های ابتدایی و ابزارهای...
-
از بودن و نوشتن (3)
چهارشنبه 9 خرداد 1397 09:04
اشا ره: این مطلب برای شماره 3 مجله «فرم و نقد» ترجمه شده است. از بودن و نوشتن (3) استیون کینگ ترجمه: سیّد جواد یوسف‌بیک تقریباً همه‌جا می‌شود کتاب خواند، اما وقتی پای نوشتن به میان می‌آید، اتاقک کتابخانه، نیمکت پارک و آپارتمان‌های اجاره‌ای آخرین گزینه به شمار می‌روند. ترومن کاپوتی می‌گفت که بهترین کارهایش را در اتاق...
-
9 یادداشت جشنواره‌ای
چهارشنبه 9 خرداد 1397 07:29
اشا ره: این مطلب برای شماره 3 مجله «فرم و نقد» نوشته شده و مربوط به سی‌وششمین جشنواره فیلم فجر (1396) است. 9 یادداشت جشنواره‌ای بمب: یک عاشقانه – پیمان معادی پیمان معادی، به عنوان یک فیلمنامه‌نویس، فرد قابل توجّهی است که اوایل دهه 80 دو فیلمنامه خوب («عطش» و خصوصاً بهترین کارش «کافه ستاره») را برای این سینما به رشته...
-
از بودن و نوشتن (2)
دوشنبه 9 بهمن 1396 07:24
اشا ره: این مطلب برای شماره 2 مجله «فرم و نقد» ترجمه شده است. از بودن و نوشتن (2) استیون کینگ ترجمه: سیّد جواد یوسف‌بیک اگر «زیاد خواندن، زیاد نوشتن» بهترین دستورالعملْ باشد- که مطمئناً هست- چه اندازه باید بخوانیم و بنویسیم تا مصداق «زیاد» باشیم؟ این اندازه، البته، برای نویسندگان گوناگون، متفاوت است. شخصاً جالب‌ترین...
-
زاویه‌دید روسی
دوشنبه 9 بهمن 1396 07:17
اشا ره: این مطلب برای شماره 2 مجله «فرم و نقد» ترجمه شده است. زاویه‌دید روسی ویرجینیا ولف ترجمه: سیّد جواد یوسف‌بیک – شکیبا سام چنانکه معمولاً شک داریم که آیا فرانسوی‌ها و آمریکایی‌ها، با وجود اشتراکات زیادی که با ما دارند، می‌توانند ادبیات انگلیس را به‌درستی درک کنند یا نه، باید خیلی بیشتر مشکوک باشیم که آیا خود ما...
-
هنر، داستان، نوشتن
دوشنبه 9 بهمن 1396 06:55
اشا ره: این مطلب برای شماره 2 مجله «فرم و نقد» ترجمه شده است. هنر، داستان، نوشتن در کلام نویسندگان کلاسیک آمریکا ترجمه: سیّد جواد یوسف‌بیک برگرفته از کتاب «شاهکارهای داستان کوتاه آمریکا» ناتانائیل هاثورن · تنها اهداف معقول ادبیات عبارتند از یک، تجربه کردن مشقتِ لذت‌بخش نوشتن؛ دو، خشنود ساختن دوستان و آشنایان؛ و در...
-
وقتی یتیم بودیم - کازوئو ایشی‌گورو - 2000
دوشنبه 9 بهمن 1396 06:51
اشا ره: این نقد برای شماره 2 مجله «فرم و نقد» نوشته شده است. لبه پرتگاه کازوئو ایشی‌گورو از رمان‌نویسان معاصری است که آثارش طی سال‌های اخیر در کشور ما نیز مورد استقبال بوده است. دریافت جایزه نوبل امسال هم بیش از پیش بر شهرت او افزود و موجب نشر و بازنشر آثار بیشتری از وی شد. با اینکه نخستین رمان ایشی‌گورو سی و پنج سال...
-
شکاف - ام. نایت شیامالان - 2016
دوشنبه 9 بهمن 1396 06:45
اشا ره: این نقد برای شماره 2 مجله «فرم و نقد» نوشته شده است. تلبیس «شکاف» شیامالان، واپسین ساخته او، قرار است روایتگر فردی باشد که دچار بیماری شکاف شخصیتی یا همان چندشخصیتی است. موضوعی که پیشتر نیز در سینما با آن مواجه بوده‌ایم و شاید بشود مشهورترین نمونه پیشین آن را «هویت» ساخته جیمز مَنگولد- که امسال فیلم «لوگان» را...
-
زبان آتش - کیانا اشتری
دوشنبه 13 آذر 1396 00:06
اشاره: این نقد برای «پایگاه نقد داستان» نوشته شده است. شما می‌توانید متن داستان را در «اینجا» بخوانید. یک مقایسه «آئورا» اثر کارلوس فوئنتس رمان کوتاه متوسطی است که راوی دوم شخص در کنار پرداختن به تم تناسخ در حالی که ممزوج با بحث "زمان دوری" شده، آن را به رمانی نادر و تا حدودی منحصر بفرد تبدیل کرده است. ما در...
-
بوی پیراهن یوسف - یدالله مظفّری
شنبه 4 آذر 1396 11:38
اشاره: این نقد برای «پایگاه نقد داستان» نوشته شده است. شما می‌توانید متن داستان را در «اینجا» بخوانید. متزلزل جناب مظفّری، اگر وقایع و ماجراها، روایت، و توصیف آدم‌ها و اماکن را به عنوان آجرهایی فرض کنیم که قرار است بنای داستان را بنا کنند، باید بگویم که نوشته‌ی شما این آجرها را در اختیار گرفته، اما اشکال اساسی آنجاست...
-
در یک قدمی ابد - اکرم زیبائی
سه‌شنبه 30 آبان 1396 08:18
اشاره: این نقد برای «پایگاه نقد داستان» نوشته شده است. شما می‌توانید متن داستان را در «اینجا» بخوانید. مذبوح با نامی گنگ که هیچ آمادگی و ذهنیتی برای شروع داستان در اختیارم نمی‌گذارد، خواندن را آغاز می‌کنم. اولین جمله، جذاب می‌نماید، اما در ادامه بجای آنکه کشش را بیشتر کند، بر گنگی و گیجی می‌افزاید. «هیبت گرد و...
-
رنگین کمان - مجتبی نیک‌سرشت
دوشنبه 22 آبان 1396 05:09
اشاره: این نقد برای «پایگاه نقد داستان» نوشته شده است. شما می‌توانید متن داستان را در «اینجا» بخوانید. داستان‌گونه یا داستانی؟ آقای نیک‌سرشت، خوشبختانه از پس چند سالی که تمرین نوشتن کرده‌اید، به نقطه‌ای رسیده‌اید که می‌توانید چیزی بنویسید که در مدیوم تخیل بگنجد. این تخیل داشتن، امر مثبتی در کار شماست. از خوبی‌های دیگر...
-
سخنرانی در مراسم رونمایی از مجله «فرم و نقد»
چهارشنبه 10 آبان 1396 19:26
راستش، به دلایل شخصی، بنا نداشتم که سخنرانی خودم را در مراسم رونمایی از مجله‌ی «فرم و نقد» به صورت مجزا منتشر کنم؛ ترجیح می‌دادم همان چیزی را که در خبرگزاری‌ها منعکس می‌شود، بازنشر دهم. با وجود این، مشاهده کردم که تمامی خبرگزاری‌ها (چپی و راستی) بخش صحبت‌های مرا بکلّی سانسور و بایکوت کردند. جالب این بود که حتی نام مرا...
-
قمر در عقرب - سید محسن دیواندر
چهارشنبه 10 آبان 1396 08:02
اشاره: این نقد برای «پایگاه نقد داستان» نوشته شده است. شما می‌توانید متن داستان را در «اینجا» بخوانید. صبر کنید! « قمر در عقرب» را به علاوه‌ی سایر داستان‌ها و نیز کامنت‌هایتان در «پایگاه نقد داستان» خواندم و آنچه اینک می‌گویم، ناظر به تمام آنها، به ویژه «قمر در عقرب»، است . رفیق من، داستان شمه‌ای از هنر است و هنر...
-
سرهنگ بازنشسته - امیر فریدونی
چهارشنبه 3 آبان 1396 08:43
اشاره: این نقد برای «پایگاه نقد داستان» نوشته شده است. شما می‌توانید متن داستان را در «اینجا» بخوانید. پالتویی برای یک دکمه حالا با خواندن دومین داستان از تو دوست گرامی‌ام دارم به این نتیجه می‌رسم که مدیوم بیانی تو اصلاً و اساساً داستان نیست. گرچه اندکی در توصیف، قابل قبول عمل می‌کنی، اما اساساً شخصیتی برای پرداخت و...
-
غریبه ای در جنگل - امیر فریدونی
یکشنبه 23 مهر 1396 22:18
اشاره: این نقد برای «پایگاه نقد داستان» نوشته شده است. شما می‌توانید متن داستان را در «اینجا» بخوانید. چراغ زرد امیر عزیز، «غریبه‌ای در جنگل» بجز یک نکته‌ی مثبت چیز دیگری که درخور توجه باشد، ندارد و آن هم توصیف نسبتاً خوب محیط است. این توصیف هم فقط در یک‌سوم ابتدای متن وجود دارد . ما از شخصیت اصلی داستان تو هیچ چیز...
-
بنجامین - زهرا فرهنگی
جمعه 21 مهر 1396 22:15
اشاره: این نقد برای «پایگاه نقد داستان» نوشته شده است. شما می‌توانید متن داستان را در «اینجا» بخوانید. تربیت قلم سرکار خانم فرهنگی، عرض سلام و احترام دارم خدمت‌تان . نوشته‌ی شما را خواندم و متأسفانه هیچ چیز از آن متوجه نشدم. واقعاً نمی‌دانم باید چه بگویم. آنچه جلوی روی من است، اصلاً و ابداً یک داستان نیست. ببخشید، اما...
-
چگونه باید کتاب خواند؟
پنج‌شنبه 20 مهر 1396 23:52
اشا ره: این مطلب برای شماره 1 مجله «فرم و نقد» ترجمه شده است. چگونه باید کتاب خواند؟ ویرجینیا ولف ترجمه: سیّد جواد یوسف‌بیک – شکیبا سام پیش از هر چیز بگذارید تکلیف سؤالی را که در عنوان مقاله‌ام پرسیده‌ام مشخص کنم. حتّی اگر قادر باشم که به آن پاسخ بگویم، این پاسخ فقط درباره‌ی شخص من صادق خواهد بود، نه شما. در اصل، تنها...
-
صخره هکسا - مل گیبسون - 2016
پنج‌شنبه 20 مهر 1396 23:30
اشاره: این نقد برای شماره 1 مجله «فرم و نقد» نوشته شده است. پیشتاز «صخره‌ی هَکسا»، آخرین ساخته‌ی مِل گیبسون، فیلم قابل توجّه و قابل بحثی است. این فیلم را می‌توان به سه بخش «شهر»، «کَمپِ آموزشی» و «میدان نبرد» تقسیم کرد. در بخش شهر شاهد سیر زندگی قهرمان اصلی از کودکی تا جوانی هستیم که در این سیر با دو رابطه و یک ماجرا...
-
لالا لند - دیمیل شزل - 2016
پنج‌شنبه 20 مهر 1396 23:18
اشاره: این نقد برای شماره 1 مجله «فرم و نقد» نوشته شده است که بنابر نظر خودم، بخش‌هایی از آن در مجله منتشر شد. گام به گام با «لالا لند»: سردرگمی بینامدیومی گام اول (نماهنگ) دوربین، در حال نظاره کردن آسمان است و خورشید را در سمت چپ کادر- جایی که توجّه بصری به آن بیشتر است- قرار داده و از این طریق، بر آن تأکید می‌کند....
-
تخم‌مرغ‌های شوم - میخائیل بولگاکف - 1925 / قلب سگی - میخائیل بولگاکف - 1968
پنج‌شنبه 20 مهر 1396 00:49
اشا ره: این نقد برای شماره 1 مجله «فرم و نقد» نوشته شده است. گذشته و حال در «تخم‌مرغ‌های شوم» و «قلب سگی» «تخم‌مرغ‌های شوم»- که چه بسا ترجمه‌ی «تخم‌های مرگبار» برای عنوان آن دقیق‌تر باشد- رمانِ کوتاهِ ساده‌ای است که به نظرم در طول تاریخ، در حقّش اجحاف شده است، زیرا خوبیِ آن در سایه‌ی سنگین اثر بعدی بولگاکف، «قلب سگی»،...
-
سگ جهنمی (قلب سگی - میخائیل بولگاکف - 1968)
پنج‌شنبه 20 مهر 1396 00:43
اشا ره: این مطلب برای شماره 1 مجله «فرم و نقد» ترجمه شده است. سگ جهنّمی جیمز میک ترجمه: محمّد سجادی روز هفتم ماه مارس 1925 جمعی متشکل از حدود 50 نویسنده و منتقد، که یکی از آنها نیز خبرچین پلیس بود، در آپارتمانی در شهر مسکو گرد آمدند تا نخستین بخش از رمان تازه و منتشر نشده‌ی نویسنده‌‌ی 33 ساله و جویای نامی به اسم...